“ Laleia , 23 de Março, 2012
Governo Timor-Leste, liu Ministériu da Saúde  servisu ho parseirus desenvolvimentu  Organizasaun Mundial Hahan ( WFP) responde ba
Estratejia Nasional Nutrisaun iha Timor-Leste hodi asegura  situasaun nutrisional ne’ebé signifikante iha
nasaun ida ne’e,  liu-liu, ba
intervensaun kurtu parzu nian, maka Ministériu da Saúde hala’o programa
suplementaria hahan ba grupu vulneravel sira, hanesan labarik tinan 5 mai
kraik, feto isin rua no inan sira ne’ebé fo susu oan. 
Agora dadaun Ministériu da Saúde fornese ona suplementu hahan
Timor-Vita, no CSB iha 155 fasilidade da Saúde ho total benefisisrio  hamutuk  64.000 pessoa, hanesan labarik idade 6-23
mezes ba prevensaun, labarik idade 24-59 mezes 
ne’ebé malnutrisaun moderadu, Inan isin rua no fo susu ne’ebé
disnutridu, ho objetivu atu:
- Halo Prevensaun hodi redus malnutrisaun iha labarik idade 6-23 mezes
- Halo tratamentu ba malnutrisaun moderadu iha labarik idade 24- 59
     mezes no inan isin rua no inan fo susu ne’ebé malnutrisaun
- Hasae atendimentu 
     partisipasaun feto no labarik tinan 5 mai kraik iha asistensia Saúde
     inklui SISCa
Liu husi fundus Governu nian iha 2009 Ministériu da Saúde  hola makina ba produsaun lokal no estabelese
fabrika Timor Vita iha Sub-distritu Railaku Distritu Ermera hodi  produs Timor –Vita ho servisu parseria WFP no
Timor Globa. Produsaun Timor Vita Responde ona ba Distritu 7, no CBS kobres
distritu sira seluk
Iha tinan 2012 Governu Timor Leste, liu husi Ministériu da Saúde,  fo kontribuisaun finansiamentu U$ 1,7 milhoes
ba WFP hodi  garante produsaun Timor Vita
ba Programa Suplementaria hahan ba grupu vulneravel labarik fulan 6 to fulan
59, inan isin ruan no inan fo susu,  iha
teritorio tomak
Fasilidade da Saúde barak maka laiha
kondisaun ne’ebé diak hodi rai aihan 
suplementu molok molok to  tempo atu fahe ba
beneficiaries, no ai-han barak mak aat tan estraga husi laho no aminal sira
seluk  ne’ebé resulta ba  reduce kualidade aihan, tan foer no too ikus
mai soe deit tan kontamina ona ho materials sira seluk iha armazen ne’ebé la
appropriado. 
Atu garante  kualidade suplementu
iha kondisoins ne’ebé diak maka Ministériu da Saúde no WFP   planea 
konstrusaun ba 30 armazen kompleta ho paletas liu husi suporta AUSAID,  hodi
harii armazen  ba iha Sentru da Saúde ne’ebé prioridade, atu nune bele
asegura kualidade ai-han suplementria molok too iha beneficiaries nia liman.
Total numeru  armazen ne’ebé agora dadun
WFP hari hamutuk 30 no iha 19 mak prontu ona no restu sei servisu hamutuk ho Ministériu
Saúde ho buka fatin ne’ebé appropriadu hodi hari ba
Atu realiza  programa hirak ne’e
,  Ohin data 23 de Marco de 2012  oficialmente hala’o ceremonia entrege e
inagurasaun armazen 19  iha distritu 13 ba
programa suplementaria hahan, husi Governu Australia, liu husi Programa
Alimentasaun Mundial (WFP) mai Ministeriu Saúde.
Importante ba investimentu programa ida ne’e maka Ministériu Saúde nia
resposnsabilidade atu promove edukasaun bazika nutrisaun liu-liu  maneira fo hahan ne’ebé diak,  aleitamentu maternu,  ijeniku, Sanitasaun no koidadu Saúde maternu
liu husi sistema da Saúde ne’ebé iha.
Inan  aman,  maun alin, sira, atu ita nia oan sira aban bainrua
sai matenek, iha kapasidade intelektual ne’ebé diak, rekrusu ne’ebé
kualidade  maka ita tenki agora hahu investa
ba familia nia nutrisaun. Ho Vizaun kata “Labarik hirak ne’ebé moris ho
nutrisaun diak  maka, iha futuru  sei kompete ba dezenvolvimentu nasaun ida
ne’e. Tamba inan ne’ebé Saúde diak sei hahoris labarik ne’ebé forte,
labarik ne’e  sei sai joven matenek, sai
adultu produtivus e aban bairua sai idozu saudavel.
Agredese tebes ba Governo Australia, Ba parseirus desenvolvimentu
internasionais  AUSAID, WFP, nia
kontribuisaun hodi harií  inklui Unicef,
WHO, Nasionais,  ho   paseiru
privadus  sira ne’ebé  suporta governu hodi asegura politika no
strategia nutrisaun ba povu Timor Leste.
Mai ita hotu iha komitmentu atu investe ba  familia hodi hahu promove nutrisaun ne’ebé
diak. Atu bele redus malnutrisaun iha ita rai Timor   Leste ba 
futuru.
 
 
 
No comments:
Post a Comment