Wednesday, February 15, 2012

Inkontru Ministru Saúde ho lideransa komunitaria nomos konsellu Suku, Villa Verde, 16 Fevereiru 2012 Ministru Saúde.

Atu hakbesik liu assistensia Saúde ba komunidade, Kinta feira 16 Fevereiru 2012, Ministru Saúde Proff. Dr. Nelson Martins hala’o inkontru ho konsellu Sukus Villa Verde iha cede suku, Ne’ebé lokaliza iha Matadoru, Dili.

Xefe suku Villa Verde Jose Arranho Mankoli iha ninia intervensaun hateten ida ne’e hanesan orgullu boot ida ba ami hanesan lideransa komunitaria ne’ebé primera ves ministru Saúde mai vizita ami nia fatin nune’e mos hare besik liu kondisaun ne’ebé agora dadaun komunidade villa verde infrenta.
Ministru Saúde iha ninia intervensaun hateten katak “primera ves hau mai halo inkontru ho lideransa komunitaria iha suku villa verde ida ne’e nomos hau sei hala’o inkontru ho lideransa suku sira seluk iha Dili laran”.

Nelson mos afirma katak agora dadaun iha ita nia nasaun akontese surtu ba dengue nomos hamate ona ita nia komunidade nain haat nune’e mos barak mak agora dadaun halo hela tratamentu iha Ospital Nasional Guido Valadares ne’ebé presija ita hotu nia partisipasaun masimu atu ita kontra moras ida mak ita tenki iha responsabiliade ba ita nia aan rasik atu moris iha ambiente ne’ebé moos, Uma ne’ebé saudavel la presija tenki iha uma fatuk maibe tenki iha fentilasaun, tenki iha janela no hamoos lor-loron uma ninin no uma sor-sorin.
Proffesor Sientifiku Timor oan ne’e mos haktuir katak “ iha SISCa Meja haat hanorin mai ita konaba oinsa atu ita bele moris iha ambiente ne’ebé moos, Sanitasaun nomos Higiene pessoal”. Ohin hau mai iha ne’e atu husu ita imi hotu nia partisipasaun atu liberta ita nia komunidade husi moras.

Observasaun geral husi Jornalista sira nota katak suku villa verde iha fatin barak mak sei iha bee nalihun no iha fatin barak mak nakonu ho lixu, Animal hanesan fahi sei hala’o patrulla ba mai tama sai bee nalihun ida ba bee nalihun seluk ne’ebé iha. Nune’e kria ambiente ne’ebé la saudavel, Ambiente ne’ebé nakonu ho foer, Ambiente ne’ebé nakonu ho kutun aat,  fatin barak mak lembab nune’e loron ikus sei akontese moras oin-oin ne’ebé lori husi bacteria, hanesan Dengue, Malaria, Diareia, TBC ka Muta raan, Lepra, Ispa nomos sel-seluk taan.

Komunidade barak mak seidauk sente responsabilidade ba nia aan rasik nomos nia ambiente hahalok sira ne’e nota wainhira funsionariu Publiku sira kuandu ba halo limpeja haleu fatin sira ne’ebé deskonfiadu hanesan luhan ba susuk dengue, ka malaria, Komunidade tuur la liga ka la mete pior liu dehan taan “husik sira servisu estadu ne’e mai hamos tamba sira manan osan ”. Mehi atu hari sidade kiik ida ne’e atu sai hanesan sidade ne’ebé furak sei iha nakukun laran. Loos duni ema barak kestiona katak sidade dili sai tiha hanesan sidade “miss piggy”. Realidade sira ne’e ita nota wainhira ita hare ho ita nia matan kuandu haleu fatin klot sidade nian.
Ekipa ministeriu Saúde ne’ebé lidera husi ministru Saúde deskute ho komunidade kuaze Oras rua ho balun ne’e fo hateten ba lideransa komunitaria sira atu mobilize komunidade hodi hakbesik aan ba fasilidade Saúde nomos partisipa masimu iha limpeja Geral nune’e bele hadook husi moras.
Hafoin inkontru ministru Saúde mos entrega livru revitalizasaun kuidadu Saúde ba responsaves suku, Xefe Aldeia, nomos official suku sira ne’ebé marka prezensa iha neba MOH


No comments: