Thursday, September 16, 2010

Iha Kondisaun Minimu Ne’ebé Ita Bele Prense, Maibe Kondisaun Ideal Ita La Iha.

Preparasaun simu estudante Medisina 465 pesoas 
 
Reuniaun Konselu Konsultivu Entre Direktores hamutuk Ho Ministru da Saude RDTL

 
konselu konsultivu hanesan sistema ejekutivu ka orgaun aas liu ministeriu da Saúde nian kada fulan ne’en Ministru organiza direktores hotu, Diretores Nasionais, Distritais, Ospitalares tuur hamutuk hodi rona ka konsulta opinioins husi Distritu hot-hotu, Ospitais hot-hotu, Konaba assuntus importante ne’ebé serve atu tau iha oin no ohin.
Dr. Nelson Salienta; hanesan ita hotu Hatene katak Ministeriu da Saúde rasik, sei infrenta situasaun ida ke susar maibe agora dadaun dezinvolvimentu rekursus humanus iha ministeriu da Saúde komesa lao diak. Iha biban ida ne’e ami deskute oinsa atu ami bele halo kolokasaun ba mediku sira ne’e. Segundu ami deskute konaba reintegrasaun estudante ne’ebé tuir planu atu mai iha timor leste iha tempu badak total estudante hamutuk 465. To’o agora ami sei infrenta situasaun bar-barak hanesan fatin no sel-seluktan, Iha kondisaun minimu ne’ebé ita bele prense maibe konsaun ideal ita la iha. Ho oportunidade ida ne’e Rona mos opiniaun husi direktores sira nune’e ita la bele obriga situasaun maibe ita nia nasaun mak hanesan ne’e ona.
Nune’e oinsa ita nia kondisaun Minimu ne’e ita bele maksimiza atu nune’e bele fo assistensia diak ba ita nia estudante sira, Sira tenki iha fatin atu hela, Tenki hetan assistensia treinamentu ho kualidade. iha ligasaunida ne’e husu ba direktores nasionais no distritais sira atu bele kordena didiak ho brigade mediku kubana sira atu bele kria protocol ida.
Iha parte seluk Ministru Saúde haktuir; Ami mos deskute konaba assuntu relasaun entre brigade medika cubana tanba sira mai ho estrutura ne’ebé forte sira iha kordenador Geral, No to’o mos iha distritu ne’ebá nune’e kada fulan ne’en ami sempre deskute ho sira atu nune’e koperasaun bele lao diak liutan, tinan hirak liuba apoia ba estudante la duun diak maibe agora dadaun komesa lao diak ona Kuaje director hot-hotu apoiu ba suksesu estudante medisina sira nian.
Aleinde koalia konaba assuntus hirak ne’e ami mos koalia konaba futuru institu Ciensia  Saúde (ICS)nian statute UNTL nian pasa tiha ona. Nune’e iha artigu ida hakerek iha ne’ebá katak to’o dezembru ICS tenki mai ho estatutu foun. Assuntu seluk mak koalia konaba statute rejime kareira especial ne’ebé agora dadaun paradu hela oituan, Nune’e kolia mos konaba kargu de Xefia husi Funsaun Publiku nian ne’ebé halo rekrutamentu tinan rua-rua. Direktores no xefes departamentus kuaze atu tinan rua hotu ona no agora atu tama ona ba Faze renovasaun, Iha parte seluk koalia mos konaba voa Governasaun liu-liu knar GiFA (Gabinete Inspeksaun Fiskalizasaun no Audotoria )nia Servisu. Ita hare katak ita presija fahe imformasaun konaba servisu GIFA nian durante fulan ne’en, ne’e saida mak sira hetan depois rekomendasaun balun sira implementa ka lae.
Hatan konaba preparasaun ba estudantes Medisina
Dr. Nelson Haktuir konaba estudantes 465 ne’ebé sei mai fulan dezembru agora ita iha kondisaun minimu ami tenta tau buat barak, Ami mos tau orsamentu ba hirak ne’e izemplu hanesan tau orsamentu ba selu aviaun, Livrus ami mos tenta atu tau osan ba estudantes sira ne’e wainhira sira reintegra tama ospitais sira ne’e, Ida ne’e mak komplikadu oituan. Nune’e kondisaun ideal tuir proposta ne’ebé hau aprezenta iha Konselu Ministru 16 miloens para bele iha Cede iha distritu ida-idak para estudante sira ne’e bele hela nune’e mos iha Ospitais sira ne’e. Maibe tanba ita nia orsamentu iha difikulidade oituan nune’e ohin halo diskusaun ho direktores sira ne’e atu hanoin lisuk. Realidade hatudu iha uma barak iha distritu no nasionais ne’ebá ne’ebé ita bele uja. Nune’e se estudante sira sinte hanesan timor oan kuandu to’o mai mak kama sira seidauk diak karik ita bele uja lai kama kiik sira provisoriamente hodi hein kondisaun ideal. Asaun ne’ebé sei foti bazeia ba situasaun Distritu ida-idak. MS01

No comments: